Viêm khớp dạng thấp (VKDT) là bệnh khớp mạn tính thường gặp trong các bệnh khớp do viêm, làm khớp mất nhiều chức năng vận động, khiến bệnh nhân nhanh chóng trở nên tàn phế với nhiều biến chứng. Khoảng 0,3 -1 % dân số trưởng thành trên toàn thế giới bị VKDT, nữ có tần số mắc cao hơn nam 2-3 lần.
Viêm khớp dạng thấp
là một bệnh viêm đặc hiệu xảy ra ở các khớp gây tổn thương màng hoạt dịch, sụn khớp và đầu xương dưới sụn, diễn biến mạn tính dẫn đến tình trạng dính và biến dạng khớp. Viêm khớp dạng thấp không có biểu hiện viêm khớp và sự có mặt của yếu tố dạng thấp trong máu. Đây là một trong các bệnh khớp viêm mạn tính thường gặp nhất ở Việt Nam cũng như ở nhiều nước trên thế giới, chiếm khoảng 0,5-2 % dân số. Viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn khá điển hình ở người, dưới dạng viêm mãn tính ở nhiều khớp ngoại biên với biểu hiện khá đặc trưng: sưng đau khớp, cứng khớp buổi sáng và đối xứng hai bên. Ngoài ra, còn có các biểu hiện toàn thân (mệt mỏi, xanh xao, sốt gầy sút…) và tổn thương các cơ quan khác trên cơ thể.
Biểu hiện của viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp có biểu hiện đặc trưng là viêm, sưng đau ở các khớp nhỏ như: khớp bàn- ngón tay, bàn- ngón chân, cổ tay, cổ chân…, đối xứng hai bên và cứng khớp vào buổi sáng. Bệnh diễn biến kéo dài, tiến triển thành từng đợt và có xu tăng dần, dẫn đến tổn thương sụn khớp, biến dạng khớp không hồi phục, dính khớp. Vì vậy, viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và khả năng lao động của người bệnh.
Những ảnh hưởng của viêm khớp dạng thấp
Sự giảm sút khả năng lao động xuất hiện ngay khi bệnh nhân mắc bệnh. Sau 5 năm mắc bệnh chỉ 40% người bệnh còn giữ chức năng vận động khớp bình thường, 16% bị mất chức năng nghiêm trọng. Nếu mắc bệnh trên 10 năm thì 40-60% bệnh nhân mất khả năng làm việc. Các nghiên cứu cũng cho thấy, cuộc sống của bệnh nhân viêm khớp dạng thấp nặng bị rút ngắn khoảng 7 năm với nam và 4 năm với nữ. Nguyên nhân tử vong thường liên quan đến một số bệnh mắc kèm theo như: xơ vữa động mạch, nhiễm khuẩn và các bệnh ác tính… Vì vậy, viêm khớp dạng thấp cần phát hiện sớm và điều trị tích cực để giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến dạng, giữ gìn chức năng vận động bình thường của khớp và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Quá trình điều trị viêm khớp dạng thấp cần kiên trì, liên tục suốt cả cuộc đời người bệnh. Thuốc điều trị thường dùng là thuốc giảm đau chống viêm không steroid, corticoid đường uống hoặc tiêm trực tiếp vào ổ khớp, thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm. Tuy nhiên, những thuốc này có nhiều tác dụng phụ trên đường tiêu hóa, gan, thận, thị lực và cơ quan tạo máu.
Bệnh kéo dài, làm tốn một khoản chi phí khá lớn trong việc điều trị, làm cho đời sống của bệnh nhân bị đảo lộn, sinh hoạt bị thay đổi có thể phải sống dựa hoàn toàn vào người khác. Đời sống tinh thần bị giảm sút, bệnh nhân có thể mắc bệnh trầm cảm, lo lắng về bệnh tật làm cho bệnh càng trở lên nặng hơn, có thể dẫn đến suy kiệt. Từ đó càng làm cho chất lượng cuộc sống của bệnh nhân bị giảm sút nghiêm trọng.
Vì vậy, việc quan trọng phải phòng được bệnh VKDT
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý mạn tính và bị tác động nhiều bởi yếu tố thời tiết. Vào mùa đông – xuân, thời tiết lạnh và ẩm làm cho bệnh trầm trọng hơn, đặc biệt những hôm trời có mưa phùn, các khớp dễ bị sưng tấy, đau đớn. Những người bị viêm khớp dạng thấp tuyệt đối không được ra ngoài khi trời lạnh kèm theo mưa phùn.
Trong tình huống bắt buộc phải đi ra ngoài, phải đi tất ấm và dùng áo đi mưa để tránh bị nước mưa dính vào người. Khi về nhà, nếu quần áo bị ẩm, cần thay ngay và lau khô người, chân tay.
Người bệnh viêm khớp dạng thấp cũng nên phối hợp dùng thuốc và luyện tập, xoa bóp để khớp được vận động linh hoạt. Nhưng tuyệt đối không được tập quá cường độ, tác động mạnh đến khớp để tránh nguy cơ gây thoái hoá khớp do khớp đã có những tổn thương.
